Teknoloji’nin hızla gelişim süreci insanlığın yaşamını olabildiğince ciddi bir derecede etkilemektedir. Yalnızca insan hayatını etkilemekle kalmayıp üretim hızını ve biçimini de etkilemiştir. Bugünkü sanayi durumu ile 2050’li yılların sanayi durumunda çok yüksek denilebilecek farklar olacaktır. Bu farkları tahmin etmiş olan firmalar istihdam seviyesini ve üretim faktörlerini buna göre ayarlamışlardır. Bu firmalar her açıdan kendilerini daha ileri seviyeye taşımışlardır. Firmaların alıcılara tanıdığı garanti sayesinde devam eden yenilikler ve güvenirlik ön plana çıkmıştır.

Ürünlerin kullanım tarihi ve özellikleri bitse bile, geri dönüşüm sayesinde bu ürünler kullanıma tekrar kazandırılacak ve tekrar kullanılabilir hale getirilecektir. Yapılacak bu yenilik sayesinde dünya ekonomisi yeni bir tarz kazanacaktır. Kazanılacak bu tarz sayesinde ekonomi devleşecek, büyük hasılalar elde edilecektir fakat bu konu üzerinde sorulacak asli birkaç soru barınmaktadır. Ekonominin büyümesinden ve hasılasından hangi ülkeler yararlanacak? Yararlanacak bu ülkeler için 4.0 devrimi ne ifade etmektedir?

SANAYİ DEVRİMLERİ ve ENDÜSTRİ 4.0’IN GELİŞİMİ

Birinci Sanayi Devrimi (18.yy sonu – 19.yy başı) suyun gücünden yararlanan buharlı makinelerin üretimidir. Bu makineler sayesinde çeşitli araçların üretimine başlandı. İkinci Sanayi Devriminde elektrikle çalışan araçlar üretildi. Üçüncü Sanayi Devriminde ise elektrikle çalışan fakat teknolojik açıdan daha gelişmiş araçlar üretildi. Bu akıllı araçların üretilmesiyle iş sahasında da büyük gelişmeler ve istihdam sağlandı. Dördüncü Sanayi Devriminin vizyonu insana çok fazla ihtiyaç duymadan bu gücü akıllı cihazlar sayesinde sağlamaktır. Bu cihazlar pek çok değişikliği de yanında getirdi. Nüfus artışı, küresel ısınmada artış, moda ve trendlerde değişim örnek olarak verilebilir.

ENDÜSTRİ 4.0’IN BEKLEYEN ETKİLERİ VE ZORLUKLARI

Bu devrimle birlikte gelen kolaylıkların yanı sıra zorlukları da vardır.

ENDÜSTRİ 4.0 DEVRİMİNDEN BEKLENEN ETKİLER

4.0 konusunun tartışmaları başladığında üretime olan etkileri beş başlık altında incelenmiştir. Devrimin hedeflerinden biri; düşen istihdamı yükselterek iş olanaklarını olduğundan daha fazla yapmaktır. Düşük bütçeli iş gücüne dayalı üretim yerine akıllı cihazlarla iş sahasını artırarak istihdamı sağlamaktır. Yeni üretim tarzı; moda, teknoloji, tekstil, ilaç elektrikli ev aletleri ve otomativ sektörlerinde etkisini gösterecektir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR REKABET ÜZERİNDEKİ ETKİLER

Sanayi devrimi ve yeni üretim tarzının getirdiği yenilikler ile birlikte iş sahasının artması yeni rekabetleri arttırdı. Avrupa’nın ihracat lideri olacağı planlanıyor. Yeni üretim tarzı yeni yaklaşımlar oluşturacaktır. Bu yaklaşımlar ekonomik refahı olumlu yönde etkileyecektir.

TOPLUMSAL ETKİLER

Yeni üretim tarzının topluma olan etkileri yalnız iş sahası olarak değil, güvenilir bir iş ortamı ve bireylerin kendi başarılarını ispatlaması için bir fırsat olacaktır.

ÇEVRESEL ETKİLER

Yeni üretim tarzının çevreye etkileri az kaynakla çok iş yapılması şeklindedir. Yenilenebilir kaynakların kullanılacak olması da çevreye verilen tahribatı bir nebze önlemek adınadır.

İNOVASYON, ARAŞTIRMA GELİŞTİRME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yeni üretim tarzının asıl hedefi araştırma ve geliştirme üzerinde yenilikçilik yapılmasıdır. Bu hedefle birlikte ekonomiyi ve rekabeti canlı tutmak amaçlanmaktadır. Araştırma ve geliştirme üzerinde yapılan her yenilik fabrikaların kârına olacaktır. Üretim bu sayede hızlanacak, daha sağlıklı ve güvenilir ürünler elde edilecektir. Daha güvenilir ürünler daha sağlam pazarlanacak bu da müşteri oranını arttıracaktır.

ENDÜSTRİ 4.0 DEVRİMİNDEN BEKLENEN ZORLUKLAR

Yeni üretim tarzıyla birlikte farklı becerilere ve farklı misyonlara sahip iş güçlerine ihtiyaç duyulacaktır. Bundan dolayı devletin yeni üretim tarzında kullanılacak eğitimlere ve seminerle başlaması beklenecektir. Her bölgenin demografik yapısı aynı olmadığından dolayı bir miktar zorluklar kaçınılmaz olacaktır. Bu süreçte fabrikalar ve hükümetler senkronize çalışmalı ve birbirlerine destek olmalıdır.

Teknolojiden kaynaklı zorluklar, yeni üretilen teknolojik aletlerin test edilmesini ve aynı dili kullanmasını sağlanamazsa daha da az başarı elde edilecektir. Aksi takdirde makineli üretim sekteye uğrayacaktır. Diğer zorluklardan biri ise teknolojik üretimin devamını sağlayacak yeni ekipmanlardır. Üretimin devamlılığı için bu zorunludur.

DÜNYA ENDÜSTRİ 4.0’A YÖNELİK YAPILAN HAZIRLIKLAR

Gelişmiş ülkelerin başında gelen Almanya düşük maliyetli iş gücünden ötürü Asya ülkelerine yönelen sermaye sorununu önlemek adına 4.0’ı yardım olarak görmüştür. Batı Avrupa yeni üretim tarzına büyük çoğunlukla yatırım yapmıştır. Güney Amerika ise %2 oranında bir yatırımda bulunmuştur. Asya ise %7 oranında yatırım yapmıştır. Almanya 2020’ye kadar 20 milyar Euro civarında yatırım yapacaktır.

İLERİ ÜRETİM SÜREÇLERİNİN OLUŞTURULMASINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR

Yeni üretim tarzının malzemeleri ve yenilikleri karmaşık olacağından dolayı piyasaya tam odaklanılarak bu yolda çalışmalar sürdürülecektir.

Üretim sürecinin çoklu üretimden kişisel üretime geçişi en basit şekle indirgenecek,

  1. Montaj teknolojisinde yenilikler sağlanarak deniz veya uzay gibi zorlu alanlarda çalışma hedeflenecek,
  2. Havacılık ve otomotiv sektöründe bazı yapıların iyileştirilmesi bu sektörlerin verimini arttırmak ve maliyeti azaltmak için öncelikli hedeftir,
  3. Tükenmez ve yeni ham maddelerin kullanılması yaygınlaşacaktır.

Yukarıda belirtilen çalışmalara ek olarak üretim süreçlerinin iyileştirilmesi, malzeme kullanımı, az kaynakla çok işin nasıl yapılacağı gibi başlıklar altında da çalışmalar yapılmaktadır.

AKILLI ÜRETİM SİSTEMİNİN ADAPTASYONUNA YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Yeni üretim tarzında akıllı makineler ve ekipmanlar kullanılacağından dolayı bu süreçlere alışma çalışmaları yapılacaktır. Bu sürece ilk adapte olan Avrupa olacaktır.

  1. Üretim sürecinde inovasyonunun uygulanabilmesi için yeni faaliyetler yapılmaktadır.
  2. Ürünlerin yüksek kaliteli ve hassasiyetli olacak şekilde sağlanması için yeni teknolojiyle birlikte çalışmalar yapılacaktır.

DİNAMİK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Yeni üretim tarzının en önemli olaylarından biri otomatik çalışan araçlara adapte sürecinin sağlanmasıdır. Gerekli yazılımın ve programların geliştirilmesi gerekmektedir. Bu cihazların kullanımı öğrenimi ve yayılımı hızlı bir biçimde sağlanmalıdır.

İNSAN MERKEZLİ ÜRETİMİ SAĞLAMAYA YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Yeni üretim tarzına geçilmeye hazırlanırken Avrupa’nın önem verdiği yerlerden biri de makine kullanımını sağlarken insan gücünün ve çalışma yerinin korunması ve kullanılmasıdır. Bu durumlar düşünülürken bireylere yeni üretim tarzı ve teknoloji kullanımı aşılanır. Bu konularda eğitim ve öğrenme sistemleri oluşturulmaktadır. Kısacası yaparak ve deneyimleyerek öğrenme tarzı planlanmaktadır.

İNGİLTERE’NİN YENİ ÜRETİM TARZINA YÖNELİK ÇALIŞMALARI

İngiltere yeni üretim tarzına yönelik çalışmaları daha keskin ve yeni zeka biçimlerinin kullanılması şeklinde olacaktır. Bu nedenle sürekli gelişme, firmaları büyütme arzusu içerisinde olacaktır. İngiltere rekabet gücünün yakalanması kriterlerini fazlaca önemsediği açıkça görülmektedir.

JAPONYA’NIN YENİ ÜRETİM TARZINA YÖNELİK ÇALIŞMALARI

Diğer ülkeler gibi Japonya’da yeni üretim tarzına yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Yaşlanan nüfusunu yeni ürünlerin geliştirilmesine yönelik çalıştırmaktadır. Çevrecilik, daha az atık ile daha çok üretim, verimin artması ve tasarruf yönünden teknolojiler üretilmektedir. Daha nadir kullanılan kaynakların kullanılmasına teşvik çalışmalarını ele almaktadır. Tıp, otomotiv, gemi yapımı ve tekstil gibi farklı alanlarda da yeniliğe gidilmiştir.

ÇİN’İN YENİ ÜRETİM TARZINA YÖNELİK ÇALIŞMALARI

Çin de diğer ülkeler gibi yeniliklere gitmiştir. Bu yeniliklerin bir kısmı diğer ülkelerin gittiği yeniliklerle eşleşmektedir.

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NİN YENİ ÜRETİM TARZINA YÖNELİK ÇALIŞMALARI

Amerika Birleşik Devletleri’nin son çalışmaları yeni üretim tarzı odaklıdır. Bu açıdan yapılan yenilikler şu şekildedir;

  1. Pazar odaklı, yenilenebilir kaynakların kullanılması,
  2. Teknolojik ürünlerin gelişmesi ve öğrenilmesi yönünde çalışmaların yapılması.

TÜRKİYE’NİN YENİ ÜRETİM TARZINA YÖNELİK ÇALIŞMALARI

Bu durumda Türkiye’nin rolü hem önemli hem de büyüktür çünkü hem makine ithalatçısı hem de üreticisidir ancak yeterli sayıda ve donanıma sahip bireyler olmadığından dolayı makine üretimi tam anlamıyla yapılamamaktadır. Türkiye’nin zayıf yönlerinin tespiti Türkiye’nin kârına olacaktır.

ULUSAL BİLİNCİ ARAŞTIRMA VE ALT YAPIYI GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK YAPILAN HAZIRLIKLAR

Yazılım sektörüne ait yıllık yazılım yarışmaları düzenlenecek. Eksik olan kısımların tespitiyle birlikte bu alanda farkındalık kazandırmaya yönelik çalışmalar yapılacaktır.

HUKUKİ VE İDARİ DÜZENLEMELERE YÖNELİK YAPILAN HAZIRLIKLAR

Yerli yazılım firmalarında kanun düzenlemesine gidilecek ve hukuki eksiklerin tamamlanması ve bu eksiklerin giderilmesi için çalışılacaktır.

NİTELİKLİ İNSAN KAYNAĞINI GELİŞTİRMEYE YÖNELİK YAPILAN HAZIRLIKLAR

Yıllık iş gücü ihtiyacı belirlenip bu ihtiyaç çevresinde erken yaşlarda kalifiyeli çalışan yetiştirilecek. Buna ek olarak üniversitelerde öğrencilere yeni üretim tarzıyla ilgili eğitimler verilip bu boşluklarla ilgili bölümler açılacak. Bu bölümlere dereceyle giren öğrencilere ödüller verilerek destekleyici bir sistem sağlanacak.

ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ ARTIRMAYA YÖNELİK YAPILAN HAZIRLIKLAR

Türkiye’nin bu alanda yaratabileceği büyük farklar belirlenip o kısımlara yönelik çalışmalar yapılacak. Üretim süreçlerinin gidişatı doğrultusunda düzenlemeler yapılıp mesleki eğitimler verilecek.

TÜRKİYE’NİN FİRMA DÜZEYİNDE YAPILAN HAZIRLIKLAR VE FİRMALARIN ÖNERİLERİ

Firmaların 4.0 konusunda isteksiz ve hazırlıksız olduğu görülmektedir fakat bazı firmaların 4.0 kapsamında nitelikli çalışmaları bulunmaktadır. Bunlar;

  1. İstihdam konusunda yeni kararlar alınacak. Bu nedenle üniversitelere büyük rol düşmektedir. Nitelikli iş gücü için devletten güzel çalışmalar beklenmektedir
  2. Siemens firmasının Alman firması olmasının avantajıyla Türkiye için yeni üretim tarzı belirlenecek ve başarılı olmanın ilk adımları atılacak.
  3. 4.0 endüstri stratejisini benimseyen firmalar hazırlık yapmaları için ayakta kalmakta zorlanacaklar.

ENDÜSTRİ 4.0’IN SAĞLAYACAĞI EKONOMİK YARARLAR

  1. İş sahası artarak istihdam güçlenecek,
  2. Çevreye ve doğaya daha az zarar veren enerjiler kullanılacak,
  3. İş sahası arttığından dolayı rekabet güçlenecek,
  4. Ekonomik devleşmeler çoğalacak,
  5. İthalat – ihracat artacak,
  6. Yeni fikirler ve icatlar artacak.

ENDÜSTRİ 4.0 DEVRİMİ İLE DOĞACAK İHTİYAÇLAR

Yeni üretim tarzıyla birlikte doğacak bir takım yeni ihtiyaçlar bulunmaktadır:

  1. Teknoloji için yeni veri tabanları oluşturmalıdır
  2. Akıllı makineleri yönetebilen makinelere ihtiyaç duyulacak
  3. Siber saldırıları durdurabilecek iş gücüne ihtiyaç duyulacak
  4. Yeni mesleklerin doğuşuyla eski meslekler ortadan kalkacak

SONUÇ

4.0 Endüstri ile birlikte gelişmekte olan ülkelere kaptırdığı yatırımları geri alabilme fırsatı verilmiştir. Ticaretin büyüyerek ekonominin iyileşmesi sağlanacaktır. Refah seviyesi arttırılarak halkın iş istihdamı güçlenecek. Teknoloji ve bilişim alanındaki iyileşme ülkelerin yararına olacaktır.